Met beide benen stevig in de cloud
Voor een rondetafelgesprek over ondernemen, mogelijkheden en oplossingen in de cloud komt een zevental specialisten op dat gebied samen in de gastvrije Twentse vestiging van Wolters Kluwer in Hengelo.
Onder het prikkelende motto ‘De online ondernemer – oplossen doe je in de cloud’ zitten de deelnemers rond de tafel: zowel specialisten op het brede gebied van ICT als uit de wereld van HR, accountancy, advocatuur en mkb. In de loop van het gesprek wordt duidelijk dat zaken als security, privacy en mogelijke risico’s (lees: hackers) sterk leven bij veel gebruikers van de cloud. Gaandeweg blijken de diverse disciplines elkaar uitstekend aan te vullen, een constatering die zich – besef ik nu ik hem noteer – aan het begin van het artikel al min of meer laat lezen als een hoopgevende eindconclusie.
Veiligheid
Als eerste gespreksonderwerp komt het aspect veiligheid aan de orde, en de vraag wat de rol is van goede verbindingen om die veiligheid te kunnen waarborgen. Janarthanan Sundaram van Bright Access stipt de algemeen bekende recente security-problemen bij Apple aan: “Minder algemeen bekend is echter dat het op kleine schaal veel vaker voorkomt. Datalekken kennen we allemaal. Er moet veilig geprogrammeerd worden, daar ben ik het mee eens. Maar de verbínding moet wel veilig zijn. Internet is het medium om ons te presenteren, maar gevoelige data moet daar eigenlijk niet overheen. Hackers liggen er op de loer. Dus moet er een veilige, geheime verbinding zijn tussen de verschillende cloudleveranciers en de klant. Samenwerken van cloudleveranciers, verbindingsleveranciers en de ICT-partij is nodig.”“Ik gebruik VoIP, en mijn software staat in de cloud – hoe moet ik dit dan zien?”, vraagt Bertil Morsink van Advocoeur Morsink. Patrick Tempelman (BEST Groep): “Is daar dan een aparte kabel voor nodig?”Janarthanan Sundaram legt uit dat dat niet zo is, maar dat er gebruik wordt gemaakt van een ander, gescheiden netwerk, een aparte ‘laag’. “Uitwisselen van gegevens brengt altijd risico’s mee, maar die kunnen technisch goed worden ondervangen”, zegt Vincent van Renesse van Duivenbode (Wolters Kluwer – Basecone). “Tegenwoordig is data over internet gewoon goed te beveiligen, je moet er als organisatie alleen wel in investeren. Jullie hebben daar dus een andere oplossing voor?” Janarthanan Sundaram beaamt dit: “Security is een ketenprobleem; we moeten de hele keten veilig maken.” Vincent van Renesse van Duivenbode: “Dat gebeurt al, bij VPN bijvoorbeeld. We kijken hoe de hele keten veilig kan zijn.”
Keten
“De leek c.q. de gemiddelde mkb’er weet er amper iets van, die wil zich gewoon met zijn core business bezighouden. Die wil geen techniek, dat interesseert hem niet. Hij wil veiligheid”, aldus Patrick Tempelman. Vincent van Renesse van Duivenbode: “Maar als er iets misgaat, ben je als cloudbedrijf klaar. Als ondernemer heb je risico’s, daar zijn kosten aan verbonden.” “Je kijkt inderdaad naar risico’s, maar het ligt er ook aan wat voor soort informatie je over het netwerk laat gaan”, zegt Martin van Ernst (Baker Tilly Berk). “Een website opzoeken vergt iets anders dan een bankbetaling. Men gaat ervan uit dat het veilig is, maar als klant heb je zélf de verantwoordelijkheid voor veiligheid.” Janarthanan Sundaram stelt dat de klant wel geïnformeerd moet zijn hoe veilig hij is. “Het economische aspect is van belang”, zegt Vincent van Renesse van Duivenbode. “Een groot voordeel van de cloud is de locatie- en device onafhankelijkheid. Samen moeten we kijken naar de veiligheid van de keten, maar over het algemeen is men ook vrij onwetend van de aspecten van de cloud. In alle prijscategorieën moeten er oplossingen worden gezocht.”Janarthanan Sundaram: “Wie moet die implementeren? De softwarespecialist die bij de ondernemer aan tafel zit. Maar wij moeten het samen realiseren.”
Verbinding
André de Lizer van MKB Twente vraagt zich af wat de rol van de overheid hierin is. Janarthanan Sundaram voorspelt dat die dit op een gegeven moment zal gaan dicteren. “De Wet Datalekken en Bescherming Persoonsgegevens is geen kwestie van dicteren”, reageert Bertil Morsink. “Maak jij ons niet bang voor gevaren die er misschien nog niet zijn?” Martin van Ernst: “Wij zien bij klanten steeds meer bewustwording, mede n.a.v. deze WBP. Veiligheid in de keten probeert men nu vaak met bewerkersovereenkomsten te dichten. Maar de klant moet oppassen wat hij overeenkomt, want hij heeft verantwoordelijkheid voor verwerking privacygevoelige data bij derden.” Bertil Morsink benadrukt dat hij als advocaat immers moet zorgen voor de veiligheid van gegevens. “Binnen ICT zijn we allemaal heel erg bezig met ons eigen dingetje”, vindt Janarthanan Sundaram. “Maar je mag de eis stellen aan elke partij, ook de Vodafones en de KPN’s, want de techniek is er al.” Op Patrick Tempelman’s vraag of het bewustzijn er wel is in de keten, antwoordt hij: “Nee, we moeten ze bewust maken.”“Je hebt je punt gemaakt”, zegt Herman Welleweerd (Carthago ICT) dan tegen hem. “Je moet alle aspecten bekijken; als ik in Amerika zaken wil doen, kan dat niet via een lijn exclusief voor jou en 100% beschikbaar. Je moet keuzes maken, het is altijd een compromis. Vergeet ook niet te kijken of de software die aan internet hangt wel veilig is.” André de Lizer: “Als consument ga je ervan uit dat er alles aan is gedaan om het veilig te maken. Zaken als integriteit zijn in de loop der jaren echter veranderd, ook op het gebied van medische geheimhouding.”“Wij hebben als data heel veel persoonsgegevens te beveiligen. Ontwikkelingen gaan zo snel; wordt jouw oplossing op den duur niet óók gehackt?”, vraagt Patrick Tempelman aan Janarthanan Sundaram. “Een keten is zo sterk als de zwakste schakel – vaak nog steeds de mens”, zegt Martin van Ernst, waarop Janarthanan Sundaram reageert: “De zwakste schakel is de verbinding.”
Digitalisering
Als Herman Welleweerd opmerkt dat de cloud daarentegen volop mogelijkheden en kansen biedt, zegt Martin van Ernst: “De cloud maakt voor ondernemers veel dingen makkelijker, men kan on demand alles regelen. Middels ons be-in-control concept werken wij actief samen met de klant en nemen financiële administratieve processen uit handen.” “Het biedt nu heel gave oplossingen, zoals pakketten die vroeger alleen voor grote partijen betaalbaar waren”, zegt Janarthanan Sundaram. Patrick Tempelman: “Maar dan vraagt een aanbieder van zo’n oplossing me: Hoe wil je het hebben? Dat is lastig.” “Als je nog geen pijn hebt, heb je bij die stap heel veel mogelijkheden”, legt Vincent van Renesse van Duivenbode uit. “Dat is vaak een eerste stap richting digitalisering. Ik had daar laatst ook mee te maken bij een accountantskantoor. De klant moet zijn wens bepalen. Men weet echter vaak nog niet wat men wil.”Herman Welleweerd: “Je moet er wel klaar voor zijn. Na gaan denken over wat je idealiter wilt weten, is een proces. Daarvoor moet je wel visie hebben. Je moet niet per definitie voor de cloud willen kiezen, soms is dat niet eens nodig.” André de Lizer wil het breder trekken: “Online zakendoen: doe je het erbij of is het noodzaak. En ben je in line als je online bent? Allemaal afwegingen. Het hoort er inderdaad bij, maar jonge ondernemers vergeten vaak de praktijkcontacten.” “Een zaak als Action heeft niet eens een webwinkel”, zegt Patrick Tempelman. “Je moet online ook niet overschatten.”
Flexibiliteit
“Daarom moet je online uitingen als een webshop zien als onderdeel van je activiteiten”, vult Vincent van Renesse van Duivenbode aan. Bertil Morsink: “Bij de notaris en de advocaat blijft het persoonlijke gesprek van het grootste belang. Sommige advocatenkantoren blinken uit in social media en sommige benutten het amper.” “Flexibiliteit! Dat is een mooie term om er als stempel op te drukken”, zegt Martin van Ernst. “Online biedt keuzes aan ondernemers, ook aan de backoffice kant. Die wordt volledig geautomatiseerd en biedt dus flexibiliteit – ook om op verschillende manieren samen te werken en snel met online oplossingen aan de slag kunt.” “Het biedt ook creativiteit” stelt André de Lizer. “Maar ook de mogelijkheid om goedkoper je business te realiseren” zegt Herman Welleweerd. Janarthanan Sundaram: “Als je dat allemaal combineert, onderscheid je je van je concurrent. Dat is de kans die de cloud je biedt.”Vincent van Renesse van Duivenbode: “Ook de cloud heeft de vier P’s, zo kun je ook je communicatie verbeteren. Stilstaan is nu echt achteruitgaan.” André de Lizer: “Ik was laatst bij een familiebedrijf, dat deed niets op digitaal gebied. Die wisten het gewoon niet. Dus ik zei: Dan besteed je het toch uit!” “Iedere ondernemer moet er wél over nadenken” zegt Herman Welleweerd. “Als advocaat of notaris kun je vanuit al je data nieuwe uitdagingen zien – of creëren.”
Ontwikkeling
Martin van Ernst: “De techniek biedt ondernemers de mogelijkheid om diensten bij ons neer te leggen.” “Sterker: als ondernemer kun je nu door middel van data zélf iets doen, omdat je veel beter inzicht hebt”, aldus Janarthanan Sundaram. Vincent van Renesse van Duivenbode: “Het stukje vertrouwen dat miste bij de introductie van de cloud is er nu wel. Maar men oriënteert zich massaal voordat de beslissing wordt genomen.” Volgens Patrick Tempelman kunnen wij in ieder geval simpelweg niet meer zonder internet. “Cloud en internet kunnen een heel goed míddel zijn”, stelt Bertil Morsink. “Maar er ontstaan ook altijd weer tegendraadse ontwikkelingen. Zo zie je momenteel dat talloze webshops weer een fysieke winkel openen.” Ik opper dat ondernemers door werken in de cloud de mogelijkheid hebben om flinke kostenbesparingen te genereren. Bertil Morsink beaamt dat: “Je hebt geen secretaresse meer nodig.” Martin van Ernst: “Je kunt volstaan met veel minder administratieve handelingen. Het kan allemaal veel sneller en efficiënter.” “Er is meer data beschikbaar en voor iedereen toegankelijk, de kunst is: hoe gebruik je die voor jouw business”, zegt Herman Welleweerd. Martin van Emst: “Wij bieden klanten innovatieve toepassingen voor proces- en datamining en managementinformatie.” “De trend is duidelijk”, zegt Janarthanan Sundaram. “Je hebt nu als ondernemer de kans en de middelen om 100% aandacht te geven aan je klant. Je bent in staat om maatwerk te leveren, gericht op dié specifieke klant.”
Combinatie
Hij vervolgt: “De onvermijdelijke consequentie is echter wel dat er banen op de tocht komen te staan.” “Zoals ik het zie kost het geen banen, maar verlegt het banen”, redeneert Patrick Tempelman. “Er ontstaan weer nieuwe mogelijkheden. Dat moet ook, want lang werkloos thuiszitten houdt momenteel wel het risico in dat je vanwege de vaart van de ontwikkelingen al gauw geen aansluiting meer hebt bij de huidige vereisten.” Herman Welleweerd: “En de beschikbare mensen moeten de actuele tools kennen en vereiste capaciteiten hebben om het aan te kunnen.” “De cloud is voor de ouderwetse, traditionele middenstand ook een bedreiging”, zegt Vincent van Renesse van Duivenbode. “Mensen winnen daar informatie in om vervolgens online te kopen. Vooral in kleine winkelkernen komt dat hard aan. De cloud verstoort dus ook dingen die er van oudsher altijd geweest zijn.” Patrick Tempelman: “Alleen de speciaalzaak houdt zijn bestaansrecht.” “Maar de cloud levert dan ook weer gemak op”, vertelt Herman Welleweerd. “Jouw klant of zíjn klant levert misschien aan consumenten dus het is voor iedereen belangrijk de ontwikkelingen te volgen. Iemand bestelde via een app steeds dezelfde pizza. Hij moest daar te veel handelingen voor doen, zo ontstond de push-me-pizza app: in twee handelingen de pizza bestellen die hij toch altijd wil.”Bertil Morsink: “Gelukkig blijft de belangrijkste factor ‘mens’. Je kunt immers alles online afsluiten, maar men hecht nog altijd waarde aan persoonlijk contact. Ideaal is een goede combinatie van die twee.” “Onze klant blijft inderdaad altijd een mens”, reageert Vincent van Renesse van Duivenbode. “Uiteindelijk zit er altijd een mens achter.”
Tekst: Theo Bennes / Fotografie: Wim van ‘t Hoff
