Alles uit de kast om mensen en werk te matchen

Veel werkgevers zitten verlegen om personeel. Tevens is er een diverse groep mensen die moeilijk aan de slag komt. Daarbovenop verstoort Covid-19 de arbeidsmarkt. Alle reden de handen ineen te slaan om kansen op werk te verbeteren voor werkgevers én werknemers.

Perspectief op Werk, kortweg PoW, is gebaseerd op een intentieverklaring tussen de ministeries van OCW en SZW, de MBO-Raad, UWV, gemeenten en werkgevers. Dit brede front geeft inmiddels op een aantal terreinen praktisch uitvoering aan maatregelen om zoveel mogelijk mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar werk toe te leiden; mensen die willen en kunnen werken, maar niet zelfstandig de weg naar werk vinden. Het kan gaan om mensen met een uitkering, maar ook mensen die vanuit het Voortgezet Speciaal Onderwijs en Praktijk Onderwijs instromen op de arbeidsmarkt.

REGIONAAL

De actieplannen om dit te bereiken worden gesmeed binnen de 35 arbeidsmarktregio’s in Nederland. Eén van die arbeidsmarktregio’s is Gelderland Midden, bestaand uit de gemeenten Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Overbetuwe, Rheden, Rozendaal, Westervoort en Zevenaar. Ronald Haverkamp en Werner van der Linden schetsten de kaders van de aanpak, de stand van zaken en de inbreng van de betrokken partners. Ronald Haverkamp, wethouder in Rheden en portefeuillehouder van onder andere Economische Zaken & Werkgelegenheid en Re-integratie, voert het woord namens de regio. Werner van der Linden is als programma- manager POW Regio Midden Gelderland nauw betrokken bij de opzet en de uitvoering.

POW GERICHT OP INCLUSIE

“PoW is een uitvloeisel van de Participatiewet en de Wet banenafspraak uit 2015. In die afspraak met werkgevers en werknemers is vastgelegd dat er tot 2026 125.000 banen bijkomen voor mensen met een arbeidsbeperking. Dit alles om zoveel mogelijk mensen mee te laten doen in onze samenleving”, kadert Werner van der Linden. “Met PoW benaderen we werkgevers en mensen die moeilijk aan werk komen. Dat kan zijn wegens een beperking of het onvoldoende beheersen van werknemersvaardigheden.”

“Om resultaten te boeken is de samenwerking rond PoW breed opgezet”, vult Ronald Haverkamp aan. “Gemeentelijke overheden, onderwijs, werkgevers en vakbonden zetten er samen de schouders onder. Het heeft geleid tot een ‘doe agenda’ met concrete activiteiten voor deze toch wel diverse groep. Belangrijke component is werkgevers en potentiële werknemers bij elkaar brengen door ze letterlijk met elkaar kennis te laten maken. Samen kijken hoe en waar mensen met hun mogelijkheden tot hun recht komen. Met gerichte begeleiding op de werkplek of buiten het bedrijf. Dat is individueel maatwerk. Bedrijven die kampen met personeelskrapte kunnen op deze manier voorzien in hun personeelsbehoefte én een bijdrage leveren aan een inclusieve arbeidsmarkt. Dat is een expliciete doelstelling van de banenafspraak. Cijfermatig zien we in 2019 ongeveer 13.000 vacatures naast om en nabij 12.000 mensen die werk zoeken of naar werk toe geleid kunnen worden. Hoewel dit niet één op één tegen elkaar weg te strepen is, is het wel een beweegreden om mensen extra te begeleiden richting werk.” “Hoewel de PoW een extra impuls geeft aan de banenafspraak, is het bemiddelen en naar een baan toe leiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een intensief traject en zaak van lange adem omdat het nu eenmaal gaat om maatwerk”, merkt Van der Linden op. “Werkgevers die zich willen oriënteren op de mogelijkheden kunnen daarvoor goed terecht bij het Werkgevers ServicePunt (WSP). Extra complicerende factor bij het bemiddelen van mensen naar werk was de Covid-19 uitbraak en de erbij horende beperkende maatregelen van overheidswege. Ronald Haverkamp: “Plots bleek het organiseren van fysieke ontmoetingen tussen werkgevers en potentiële werknemers in het kader van PoW ernstig te worden belemmerd door Covid-19. Noodgedwongen zijn we beperkt tot kleinschalige activiteiten. Tegelijk diende zich een nieuw arbeidsmarktprobleem aan dat we willen tackelen: de uitstoot van arbeid door organisaties waarvan de business stil kwam te liggen of substantieel kromp door de Covid maatregelen. Een doelgroep op zoek naar (tijdelijk) werk ter overbrugging van de malaise.”

COVID-HULP RIJK

Ofschoon het beeld somber oogde wat betreft de economische vooruitzichten, bleef de grote ineenstorting uit. Het inderhaast door de landelijke overheid opgetuigde Steun- en Herstelpakket dempte de gevolgen van de Covid-maatregelen. Bedrijven en zzp’ers konden een beroep doen op de NOW 1, 2 en 3 (Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid) en de Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers). Voor informatie, aanmelding en toekenning van de steun zorgt het UWV. Ook hier is het WSP de eerste ingang. Van der Linden: “PoW blijft onverminderd belangrijk, maar er is een probleem bij gekomen op de arbeidsmarkt dat evenzeer aandacht opeist. Bedrijven die vóór en tijdens Covid goed draaien blijven om personeel verlegen zitten. Bedrijven die stil liggen of mondjesmaat actief zijn proberen hun mensen wel te houden in afwachting van betere tijden, maar het is een wankel evenwicht. Steunmaatregelen in de vorm van NOW en Tozo beperken de ellende wel, maar tijdelijke uitleen of plaatsingsconstructies van arbeidskrachten kunnen de druk verlichten voor de bedrijven en de werkzoekenden.”

COVID-HULP PROVINCIE

“Met die gedachte kwam medio zomer 2020 Werken aan Werk met stoom en kokend water tot stand”, zo verwoordt Werner van der Linden de wording ervan. “In samenspraak tussen regiowethouders en de Provincie Gelderland ligt er een financieel steunplan van 700.000 euro voor 2020 en 2021. Doel is mensen die dreigen werkloos te worden of dat al zijn geworden wegens Covid-maatregelen tijdelijk te plaatsen bij werkgevers die springen om mensen. De concrete uitvoering en bemiddeling ligt bij de gemeenten, het UWV (via het WSP) en uitzendorganisatie Randstad.” Daarnaast voorziet het plan ook in mogelijkheden voldoende stage- en leerwerkplekken te kunnen blijven bieden aan jongeren, juist nu dat lastiger wordt omdat bedrijven voorzichtiger zijn geworden. Terugkomend op de PoW doelgroep zegt Van der Linden: “We vragen van werkgevers nu een extra inspanning en investering bij het aannemen van mensen die begeleiding nodig hebben, maar bedenk wel dat de arbeidsmarkt krap is en blijft voor een aantal branches. Iedere werknemer zal straks nodig zijn. Daarom vragen we ook van werknemers extra inzet en bereidheid.”

OPROEP

Ronald Haverkamp en Werner van der Linden beklemtonen dat beide programma’s, PoW en Werken aan Werk beogen de structuur van de arbeidsmarkt te versterken. Scholing, stageplekken in bedrijven, begeleiding op de werkplek, het is nu nodig maar ook straks als de Covid-maatregelen versoepeld of opgeheven worden. De krapte op grote delen van de arbeidsmarkt blijft. Aan werkgevers doen ze de dringende oproep gebruik te maken van alle handvatten en hulpmiddelen die er zijn om Covid en ook de krappe arbeidsmarkt het hoofd te bieden. «