Gepubliceerd op 2 april 2020

Het bruist en borrelt tijdens congres Circulaire Oogst

Alledaags is het niet om met een koffertje gevuld met bacterieculturen de trein in te stappen. Biodesigner Emma van der Leest doet het wel. Zo reisde ze donderdag 30 januari naar de HAN in Arnhem om daar tijdens het congres Circulaire Oogst 7.0 haar visie te ontvouwen op micro-organismen als fabriekjes van de toekomst. “Een jurk gemaakt door bacteriën, ja hoor, dat kan! Voel maar eens!”, en Emma biedt mensen uit het publiek weefsel aan geproduceerd door micro-organismen. Ze schroeft de dop van één van haar meegebrachte flesjes af: “Deze natuurlijke kleurstof die door waterbacteriën gemaakt is, ruikt ook nog eens heel lekker!”

Emma van der Leest is van huis uit designer. Vanzelfsprekend om daarna een plek te veroveren in laboratoria was het zeker niet. Maar net als ontwerper-kunstenaar Daan Roosegaarde (twee maanden geleden als spreker te gast op de HAN) laat ze zien dat kunst en wetenschap elkaar iets te vertellen hebben als het gaat om duurzaamheid en een nieuwe economie. Jong als ze is (28), heeft ze al aardig wat prijzen op haar naam staan, runt ze de innovatiewerkplaats Bluecity in Rotterdam en is ze als onderzoeker verbonden aan het Biobased Art & Design Lectoraat.

Van slib tot grondstof

De andere keynotespreker, Katrien Bijl (projectmanager bij het Waterschap Vallei en Veluwe) komt ook met minder alledaagse producten aanzetten. Nee, het is geen grapje: een tuinbank gemaakt van toiletpapier uit het riool. Het kán en voel het gewicht maar eens van de meegebrachte demoplank: het maakt indruk. Sterker nog: de ontwikkeling van het procedé om van slib uit het riool een grondstof te maken, is in een vergevorderd stadium en samenwerking met waterschappen wordt al gezocht.

Kaumera is de bijzondere naam voor de grondstof die gewonnen kan worden uit het zuiveringsproces. Het mooie is dat Kaumera zowel waterafstotende als vochtabsorberende eigenschappen heeft. Toepassingsmogelijkheden zijn er in de landbouw en in de betonindustrie. En het zou als coating heel geschikt kunnen zijn voor het bacterieweefsel van Emma. “Want een jurk die oplost als het regent, is natuurlijk niet zo handig.”

“Hé, dat is wat wij zoeken!”

Samenwerken, voortborduren op elkaars ideeën. Uit het publiek komen direct enthousiaste reacties, suggesties en klinken kreten als: “Hé, wij zoeken juist contact met…” Dat samenwerking een sleutel is op weg naar een andere economie, komt ook naar voren bij de maar liefst 22 studentenvlogs die het publiek te zien krijgt. “Duurzaam graven naar het witte goud. Alle seinen op groen voor infrarood. De waarde van natuurlijk verloop. Duurzaam wonen doe je samen.” – zomaar een greep uit de aansprekende titels.

Heel concreet

In de vlogs vertellen studenten van de minor Circulaire Economie over de transitieplannen die ze de afgelopen tijd gemaakt hebben samen met bedrijven, in opdracht van bedrijven en ondersteund met know how vanuit de HAN. Ze doen verslag van de vraagstelling, het proces en het gegeven advies. “Het blijkt dat we bij onze projecten in relatief korte tijd tot concrete oplossingen komen”, aldus Frank Croes, dagvoorzitter en coördinator van de minor Circulaire Economie.

Anders leren

Leren en werken in projectgroepen en samen met het werkveld is natuurlijk anders dan hoe je leert in een traditionele onderwijsvorm. Bart van den Berge, consultant Intergrip en Mark Wispels, directeur DillemaManager hebben zich hierin gespecialiseerd. Ze vertellen over methodes die ze hebben ontwikkeld om studenten te helpen zicht te krijgen op hun ontwikkeling en leerproces. Reflecteren, feedback geven en ontvangen zijn sleutelwoorden, maar ook moet de vraag gesteld worden: “Hoeveel ruimte ervaar ik eigenlijk zelf om mij te ontwikkelen?”

Het kán!

Al loopt het congres ietsje uit en vraagt het kijken naar de behoorlijk inhoudelijke vlogs wel wat van de concentratie, de middag ademt een sfeer van onvermoeibaar enthousiasme. Het publiek brengt haar stem uit op de beste vlog en Emma en Katrien beraden zich op de vakjuryprijs. Het bekendmaken van de winnaars doet daarbij niets af aan de bruikbaarheid van de andere onderzoeken, de ingezette creativiteit en het enthousiasme waarmee eraan gewerkt is, samen met opdrachtgevers uit het werkveld. Onderzoekend, in nieuwe samenwerkingsverbanden en innoverend op weg naar een duurzame samenleving. Het bruist en het borrelt! «

Meer weten over onze projecten?
Telefoon: 026 – 369 10 05
E-mail: cmw@han.nl
LinkedIn: HAN Centrum Meervoudige Waardecreatie
blog.han.nl/cmw


Prijswinnaars
In de vlogs presenteren studenten van de minor Circulaire economie de resultaten van de projecten die ze uitvoerden in samenwerking met bedrijven. Aan het publiek de eer om eerst de winnaars te kiezen in drie categorieën: gebouwde omgeving; sociale, economische en technologische innovaties; en als derde energietransitie. De winnaar van deze drie tussenstanden kreeg de publieksprijs. Deze werd uitgereikt aan de studenten Geerten Kamerling (Commerciële Economie) en Berend Aelbers (Technische Bedrijfskunde). Ze voerden hun project uit bij AvL Motion. Traditiegetrouw werd de wisseltrofee uitgereikt door twee oud-studenten van de minor. Deze keer ging hij naar de studenten Luuk Heersink (Commerciële Economie) en Kevin Bonke (Automotive) voor hun onderzoek bij AGEM.

Na kort onderling beraad reikten keynotesprekers Katrien Bijl en Emma van der Leest de vakjuryprijs uit. Hun keuze viel op het project “Duurzaam wonen doe je samen”, uitgevoerd bij Heijmans en met medewerking van Gemeente Venlo en inwoners van Hout-Blerick. De oplossingen die studenten Niels Kuijper (Logistics Management) en Nico Küppers (Facility Management) aanreiken en het advies dat ze geven doet recht aan milieuvraagstukken waar de bouw op dit moment mee worstelt, maar ook aan sociale vraagstukken zoals vergrijzing, mantelzorgbehoefte, eenzaamheid en gebrek aan starterswoningen. “Een breed reikend advies dat positief effect kan hebben op milieu én samenleving”, was het eensluidende oordeel van Emma en Katrien.

Tekst: Janet Steenhuid // Fotografie: Jacques Kok en Janet Steenhuis

Onze partners